De zin en onzin van bacteriële (probiotische) reinigingsmiddelen

Bij Alpheios zitten we scherp in de wedstrijd en doen we voortdurend onderzoek naar ontwikkelingen in de schoonmaakbranche. We houden onze oren en ogen geopend. Soms horen of zien we iets waarvan we denken dat schoonmaakprofessionals er niet mee geholpen zijn.

Een onderwerp waarover veel feiten, maar vooral ook fabels worden verkondigd zijn bacteriële reinigingsmiddelen, ook wel probiotische of microbiologische reinigers genoemd. Er zijn duidelijke randvoorwaarden als je dergelijke schoonmaakmiddelen wilt inzetten en specifieke omstandigheden waaronder deze middelen niet werken. Wij zijn helder over de werking en inzet van deze producten en zetten de zin en onzin voor je op een rijtje.

Wat is een bacterieel reinigingsmiddel en hoe werkt het?

Een bacteriële reiniger is een reinigingsmiddel dat met behulp van bacteriën (die enzymen produceren) reinigt, geuren verdrijft en/of leidingen ontstopt. Het is geen vervanger van een regulier reinigingsmiddel. De tot dusver bekende toepassingen van dit soort reinigingsmiddelen zijn:

Stankpreventie
Tapijtreiniging
Urinoirs

Vetputten, leidingen
Moeilijk reinigbare plekken (zoals naden, kieren en voegen)
In chemische toiletten, septic tanks

De naam 'probiotica'

Bacteriële reinigingsmiddelen worden regelmatig op de markt gebracht onder de naam probiotica. De definitie van een probioticum is: een levend microbiologisch voedingssupplement dat de gezondheid van de gastheer mogelijk bevordert door het microbiële evenwicht in de darm te verbeteren. Het idee erachter is dat de ‘goede’ bacteriën de ziekteverwekkende bacteriën verdrijven door de voedingsbron ervoor te beperken en ze simpelweg te verdringen. Door deze term te gebruiken wordt de indruk gewekt dat probiotica toegepast in reinigingsmiddelen de ziekteverwekkende bacteriën in die ruimte verdrijven. Hier is geen enkel wetenschappelijk bewijs voor.

Organische vervuiling

De door de bacteriën geproduceerde enzymen werken alleen op vervuiling van een natuurlijke, organische oorsprong. Een bacterieel reinigingsmiddel zet je dus niet in als reguliere interieurreiniger. De bacteriën kunnen alleen werken als het oppervlak vochtig is, het niet te koud is en het middel voldoende inwerktijd heeft voordat het indroogt of weggespoeld wordt.

Wanneer is het gebruik van bacteriële reinigingsmiddelen zinloos?

In ruimtes waar te weinig vocht aanwezig is. Dit is bijvoorbeeld bij toepassing als interieurreiniger op gladde oppervlakken die met een doek worden gereinigd. Denk hierbij aan tafels, kastenwanden en planken. Binnen enkele minuten is het oppervlak droog. De sporen krijgen niet de kans te ontkiemen.
Er is te weinig tijd voor sporen om te ontkiemen. Dit is bijvoorbeeld bij een toepassing als vloerreiniger. Dit betekent dat een oppervlak zoals een vloer langdurig (uren) vochtig moet blijven na reiniging; in veel omstandigheden is dit onhaalbaar en/of onveilig.
Als een oppervlak regelmatig gedesinfecteerd wordt. Bacteriële reinigers creëren levende organismen (bacteriën). Het doel van desinfecteren is bacteriën doden. Daarin wordt geen onderscheid gemaakt tussen ‘goede’ en ‘slechte’ bacteriën.
Als er (ook) anorganische vervuiling verwijderd moet worden. Denk hierbij aan alle ‘dode’ materie: stof, zand, kalk.

Veilig te werk gaan

Gebruik bacteriële reinigingsmiddelen zo weinig mogelijk in ruimtes waar jonge of oude mensen, zwangere vrouwen en mensen met een lage weerstand komen. We raden sterk af te vernevelen of andere vormen van brede verspreiding. Is verneveling toch de enige manier? Zorg dan dat de ruimte niet toegankelijk is voor mensen en goed geventileerd wordt voordat mensen de ruimte weer betreden. Draag hierbij de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen. Meng bacteriële reinigingsmiddelen ook niet met andere middelen, zoals desinfectanten, want die breken de actieve bestanddelen af.